เตรียมแผนรับมือก่อนจะโดน Lay off
เลย์ออฟไม่ใช่เรื่องไกลตัว
ในยุคที่เศรษฐกิจผันผวน ธุรกิจเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว และเทคโนโลยีเข้ามาแทนแรงงานมากขึ้นการถูกเลย์ออฟกลายเป็นเรื่องที่หลายคนเคยประสบ และอีกจำนวนไม่น้อยอาจเจอในอนาคต
คำถามคือ…“เราจะทำอย่างไร หากวันหนึ่งถูกเลิกจ้างโดยไม่ทันตั้งตัว?”
แทนที่จะรอให้เกิดเหตุการณ์ก่อนค่อยหาทางออก ลองมาเตรียมแผนสำรองไว้ล่วงหน้า เพื่อให้คุณ “พร้อมรับมือ” ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นก็ตาม
1. สัญญาณเตือนที่ควรจับตา
ก่อนจะถูกเลิกจ้าง มักมี “สัญญาณเตือน” ที่หลายคนอาจมองข้าม เช่น
- บริษัทเริ่มลดต้นทุนอย่างเห็นได้ชัด
- โครงการถูกตัดงบกะทันหัน
- หัวหน้างานเปลี่ยนท่าทีในการสื่อสาร
- ไม่มีงานใหม่เข้ามา หรือไม่มีบทบาทใหม่ให้คุณทำ
- มีข่าวลือภายในองค์กรเรื่องการปรับโครงสร้าง
หากคุณเริ่มสังเกตเห็นสิ่งเหล่านี้ ควรเริ่มวางแผนไว้ตั้งแต่วันนี้ เพราะไม่มีอะไรแน่นอน
2. เตรียมความพร้อมด้านการเงิน
การเงินคือสิ่งที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดเมื่อถูกเลิกจ้าง ดังนั้นควร
✅ สร้างเงินสำรองฉุกเฉิน
- ควรมีอย่างน้อย 3-6 เท่าของรายจ่ายต่อเดือน
- เก็บในบัญชีที่ถอนง่าย เช่น บัญชีออมทรัพย์ หรือกองทุนตลาดเงิน
✅ ลดรายจ่ายฟุ่มเฟือย
- ตรวจสอบพฤติกรรมการใช้จ่าย
- ลดหนี้ที่ไม่จำเป็น เช่น บัตรเครดิต ผ่อนของที่ไม่ใช่สินทรัพย์
✅ วางแผนรายได้สำรอง
- หางานเสริมหรือรายได้พิเศษ เช่น ขายของออนไลน์ รับงานฟรีแลนซ์
- หากมีทักษะพิเศษ ลองเปลี่ยนเป็นบริการที่ขายได้
3. สำรวจและพัฒนาทักษะของตัวเอง
การอัปสกิลคือเครื่องมือสำคัญที่จะพาคุณไปต่อได้
✨ สำรวจความสามารถ
- คุณเก่งเรื่องอะไร?
- ทักษะไหนเป็นที่ต้องการในตลาด?
✨ เรียนรู้อย่างต่อเนื่อง
- เรียนออนไลน์จาก Coursera, Skillshare, YouTube, หรือเว็บไซต์ฟรีต่าง ๆ
- ฝึกใช้โปรแกรมหรือซอฟต์แวร์ใหม่ ๆ ที่สายงานต้องใช้ เช่น Excel, Power BI, Canva, Google Analytics ฯลฯ
✨ เพิ่ม “Soft Skills”
- ทักษะที่องค์กรต้องการมากขึ้น เช่น การแก้ปัญหา การทำงานเป็นทีม การสื่อสาร การปรับตัว
4. อัปเดตเรซูเม่และโปรไฟล์ออนไลน์
เมื่อเกิดเหตุไม่คาดคิด คุณจะได้ “พร้อมสมัครงานทันที”
✅ ปรับเรซูเม่ให้ทันสมัย
- เน้นผลลัพธ์ที่เคยทำไว้ เช่น “เพิ่มยอดขาย 20% ใน 3 เดือน”
- ใช้ภาษากระชับ ชัดเจน
✅ อัปเดต LinkedIn / Job Indeed
- ใส่ทักษะใหม่ ประสบการณ์ที่เพิ่งทำ
- ขอคำแนะนำ (Recommendation) จากเพื่อนร่วมงาน/หัวหน้า
5. สร้างความสัมพันธ์ในอาชีพ
อย่ารอจนตกงานแล้วค่อย “วางแผนรับมือ”
🤝 ขยายคอนเนคชัน
- เข้าร่วมกลุ่มใน Facebook, LinkedIn ที่เกี่ยวกับสายอาชีพ
- ไปร่วมเวิร์กช็อป สัมมนา หรือกิจกรรมอาชีพต่าง ๆ
💬 เปิดใจพูดคุยกับคนรอบตัว
- บอกเพื่อนร่วมงานรุ่นเก่า ญาติ หรือคนรู้จักว่าคุณกำลังมองหาโอกาสใหม่
- โอกาสดี ๆ หลายครั้งมาจากคนรอบตัว
6. เตรียมใจให้พร้อมรับการเปลี่ยนแปลง
การถูกเลิกจ้างกระทบทั้งจิตใจและความมั่นใจ คุณอาจรู้สึกว่า “ตัวเองล้มเหลว” แต่ความจริงคือ…
“การถูกเลย์ออฟไม่ใช่เรื่องส่วนตัว แต่มักเป็นผลจากธุรกิจหรือเศรษฐกิจ”
✅ วิธีดูแลจิตใจ
- อย่าเก็บไว้คนเดียว ระบายความรู้สึกกับคนใกล้ชิด
- ดูแลสุขภาพกายและใจ ด้วยการออกกำลังกาย พักผ่อนให้เพียงพอ
- เขียนไดอารี่ หรือทำสมาธิเพื่อลดความเครียด
7. สำรวจสิทธิประโยชน์หลังถูกเลิกจ้าง
ถ้าวันหนึ่งต้องออกจากงานจริง ๆ อย่าลืมสิทธิต่าง ๆ ที่คุณควรได้รับ เช่น:
- ค่าชดเชยตามกฎหมายแรงงาน
- เงินประกันสังคม (กรณีว่างงาน)
- สิทธิในการใช้ประกันกลุ่ม (อาจมีช่วงเวลาให้ใช้งานต่อได้)
- เอกสารสำคัญจากบริษัท เช่น หนังสือรับรองการทำงาน
8. มองหาทางเลือกใหม่ในเส้นทางอาชีพ
บางครั้งการถูกเลิกจ้าง คือโอกาสในการเริ่มต้นสิ่งใหม่ เช่น
- เปลี่ยนสายงานไปสิ่งที่อยากทำจริง ๆ
- เริ่มธุรกิจเล็ก ๆ จากทักษะที่มี
- ทำงานอิสระ (Freelance) หรือ Remote Work
คุณไม่จำเป็นต้องกลับไปอยู่ในกรอบเดิมอีกต่อไป ถ้ากล้าที่จะก้าวออกมา
วางแผนวันนี้ เพื่อไม่ต้องกลัววันพรุ่งนี้
การถูกเลย์ออฟ อาจเป็นหนึ่งในจุดเปลี่ยนสำคัญของชีวิต แต่ถ้าคุณเตรียมตัวล่วงหน้าอย่างรอบคอบ ทั้งด้านการเงิน ทักษะ และจิตใจ คุณจะไม่เพียง “อยู่รอด” แต่ยังอาจ “เติบโต” ได้มากกว่าที่เคย
✅ Checklist สั้น ๆ เตรียมพร้อมก่อนถูกเลย์ออฟ
- มีเงินสำรองขั้นต่ำ 3-6 เดือน
- เรซูเม่และโปรไฟล์ออนไลน์เป็นปัจจุบัน
- มีรายได้เสริม หรือช่องทางรายได้สำรอง
- กำลังอัปสกิล หรือเรียนรู้อะไรใหม่ ๆ
- มีคอนเนคชัน
- เข้าใจสิทธิหลังถูกเลิกจ้าง
- รักษาสุขภาพกายและใจให้พร้อม
หากคุณรู้สึกว่า “ไม่แน่ใจว่าจะเริ่มจากตรงไหน” ให้เริ่มจากการทบทวน “ตัวเองในวันนี้”
แล้วถามว่า… “ถ้าพรุ่งนี้ไม่มีงานนี้อีกต่อไป ฉันจะเดินต่อยังไง?” คำตอบนั้น คุณสร้างได้ตั้งแต่วันนี้เลย 💪
