Skill-Based Hiring เปลี่ยนโลกการทำงานอย่างไร? คนหางานต้องรู้!
กระแส Hiring แบบเน้น Skill-Based ในปัจจุบันนี้ การจ้างงานจะเปลี่ยนไปจากในอดีตเยอะ ด้วยเหตุผลที่มีความเจริญมากมาย ทั้งในด้านวิชาการใหม่ๆ และความลึกซึ้งทางด้านวิชาการเก่าๆ รวมไปถึงความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยี ที่สามารถผลิตเครื่องมือต่างๆมาช่วยเหลือในการทำงาน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของคอมพิวเตอร์ในเรื่องของการคำนวณประมวลผล หรือซอฟต์แวร์ที่ช่วยทำงานแทนในบางอย่างที่เป็นงานทำประจำ ซึ่งสามารถให้คอมพิวเตอร์หรือซอฟต์แวร์ทำงานแทนได้ ในลักษณะงานที่เป็นงานมีรูปแบบชัดเจน ไม่จำเป็นต้องใช้ความชำนาญพิเศษของคนเป็นหลัก หรือแม้กระทั่งก้าวหน้าไปถึงขั้นที่ AI สามารถช่วยคิดงานบางอย่างให้ได้ในเบื้องต้น แม้อาจจะยังไม่สมบูรณ์แบบหรือถูกต้องอย่าง 100% แต่อย่างน้อยก็ช่วยลดภาระงานไปได้มากในการเริ่มต้นจากศูนย์ แล้วมาทดแทนด้วยการเริ่มต้นด้วย AI ที่ได้งานจนเกือบจะสมบูรณ์แบบ มีการปรับแต่งนิดหน่อยตามความถูกต้อง
1. การทำงานในปัจจุบันจึงเน้นไปที่ Skill Base หรือความสามารถพื้นฐานที่จะทำงานนั้นได้โดยตรง ซึ่งเป็นการวัดผลงานจากงานที่ทำตรงหน้าแบบตรงไปตรงมามากขึ้น ซึ่งคนที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในส่วนงานนี้โดยตรง จะได้โอกาสในการจ้างงานมากกว่าคนอื่นและต้องมีความรู้ลึกในงานที่จะทำ
2. การจ้างงานที่อาจจะไม่จำเป็นต้องมีวุฒิปริญญาอีกต่อไป หรือมีวุฒิปริญญาตรี แต่ไม่ตรงกับสายงานที่ทำอยู่ สำหรับคนที่อาจจะมีความชำนาญพิเศษในลักษณะหน้างานที่ต้องเข้าไปทำงาน แม้ไม่ตรงกับวุฒิปริญญาตรีที่ได้เรียนมา เช่น คนที่เรียนจบปริญญาตรีด้านการตลาด แต่เป็นคนที่มีทักษะชำนาญพิเศษเฉพาะในบางเรื่อง ทางด้าน AI ก็จะมีโอกาสที่ได้รับการจ้างงานได้ แม้อาจจะไม่จบทางด้านคอมพิวเตอร์มาโดยตรง แต่หางานที่จะต้องทำนั้น สามารถใช้ Skill ที่เขามีอยู่เป็นการเฉพาะ และตรงกับงาน แม้จะไม่ได้เรียนวิศวกรรมคอมพิวเตอร์มาโดยตรงทั้งหมดในภาพรวม แต่สามารถทำงานนั้นได้สำเร็จ และมีประสิทธิภาพ ก็จะมีโอกาสได้รับการจ้างงานเช่นกัน เพราะเน้นไปที่ผลงานที่ทำสำเร็จออกมามากกว่าปริญญาที่มีอยู่ว่าเหมาะกับงานหรือไม่
3. การจ้างงานในปัจจุบันสำหรับคนที่ทำหน้าที่เหมือนหัวหน้าในภาพรวมอาจจะมีน้อยลงไป เนื่องจาก ทุกคนที่ถูกจ้างมานั้นเน้นที่ skill base แล้ว คือเน้นที่ความสามารถเฉพาะตัวในหน้างานของตัวเองเป็นหลัก และแต่ละคนก็ทำหน้าที่ของตัวเองให้สำเร็จ เหมือนจิ๊กซอว์แต่ละตัวที่ทำสมบูรณ์แบบในตัวเองและนำจิ๊กซอว์เหล่านั้นมาต่อเข้ากันเป็นภาพใหญ่ ซึ่งลักษณะการทำงานในอนาคต เมื่อจิ๊กซอแต่ละตัวสมบูรณ์แบบในตัวเองแล้วนำมาต่อเป็นภาพรวม ก็จะได้ภาพรวมที่สมบูรณ์ จึงไม่มีความจำเป็นที่จะต้องมีลักษณะหัวหน้างานที่เป็นคนคอยรวบรวมจิ๊กซอมาต่ออีกทีนึง เพราะทุกอย่างมันสำเร็จในตัวเองคนที่เป็นหัวหน้างานในลักษณะผิวเผินทั่วไปที่ไม่ได้มีความชำนาญเป็นพิเศษเช่นกัน ก็อาจจะมีโอกาสที่จะไม่ได้รับการจ้างงานในอนาคตต่อไป เพราะเป็นขั้นตอนที่สามารถลดได้จึงไม่จำเป็นต้องจ้างอีกต่อไป
4. ดำเนินการจ้างงานแบบ Skill base คนที่ได้รับการจ้างงานนั้น จะต้องเป็นคนลักษณะที่มีความสามารถในการทำงานแบบยืดหยุ่นได้ เนื่องจากงานที่ทำเป็นงานที่สมบูรณ์ในตัวเองได้ ไม่จำเป็นต้องไปต่องานคนอื่น หรือไปเชื่อมต่อกับงานคนอื่น ดังนั้น การทำงาน จึงสามารถที่จะปรับเปลี่ยนเวลา ยืดหยุ่นเวลาในการทำงานได้ โดยเน้นผลลัพธ์เป็นหลัก และสามารถทำงานเสร็จได้ด้วยตัวเอง โดยไม่จำเป็นต้องเกี่ยวข้องกับคนอื่นอาจจะเร่งงานให้เสร็จเร็วขึ้นได้ หรืออาจจะยืดหยุ่นเวลาการทำงาน แต่ทุกอย่างสำเร็จอยู่ภายใต้เป้าหมายได้ แนวทางการจ้างงานแบบนี้ จึงจะไปมีส่วนสำคัญกับการจ้างในลักษณะที่เรียกว่า Hybrid หรือ Work from home
5. การจ้างงานลักษณะ Skill base นี้ เนื่องจากอาจจะไม่มีหัวหน้าคอยมากำกับดูแล คอยติดตามงาน เหมือนในอดีต จึงจำเป็นต้องเป็นผู้ที่มีความเป็นผู้นำในตัวเอง สามารถคิดแก้ปัญหา มองปัญหา วิเคราะห์ปัญหา และจัดการแก้ปัญหาได้ด้วยตัวเอง ภาวะความเป็นผู้นำหรือ Self-start จึงจำเป็นต้องมีสูงในบุคลากรที่จะถูกจ้างงานในลักษณะ Skill base ในอนาคต
6. การจ้างงานลักษณะ Skill base มีข้อดี คือ สามารถวัดผลงานได้ชัดเจน เพราะชิ้นงานที่ออกมานั้น มันเป็นลักษณะความสามารถเฉพาะตัว ผลลัพธ์จึงวัดได้ชัดเจนว่า สำเร็จหรือไม่สำเร็จเป็นชิ้นเป็นอัน ยกตัวอย่างเช่น การทำงานทางด้านซอฟต์แวร์ หากได้รับการจ้างให้ดูแลในเรื่องของโมดูลใดโมดูลหนึ่ง และใช้ความเชี่ยวชาญเฉพาะในภาษาคอมพิวเตอร์ ที่ต้องใช้ในการสร้างโมดูลนั้นขึ้นมา หรือเครื่องมือที่ต้องใช้ในการสร้างโมดูลนั้น ต้องเป็นคนที่มีครบทั้งเรื่องของความรู้ด้านซอฟต์แวร์พื้นฐาน และภาษาคอมพิวเตอร์ที่ต้องใช้ในการพัฒนาซอฟต์แวร์ตัวนั้น จะถูกประเมินผลงานได้ชัดเจนว่า สำเร็จหรือไม่สำเร็จจากการเขียนโปรแกรมขึ้นมาใช้งานได้จริง ตรงตามวัตถุประสงค์และความต้องการของลูกค้าหรือไม่ จึงมีการวัดผลชัดเจนตรงไปตรงมา
7. การจ้างงานลักษณะ Skill base ต้องการผู้ที่มีความสามารถในการแก้ปัญหาได้ดี เพราะต้องแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในระหว่างการทำงาน และต้องเป็นผู้ที่มีความสามารถในการวิเคราะห์ ทั้งในเรื่องของข้อมูลและวิเคราะห์ในเรื่องของปัญหาอย่างดี เพราะงานที่ทำ จะไม่ได้เชื่อมโยงกับคนอื่น ดังนั้น หากวิเคราะห์ผิดพลาด หรือแก้ปัญหาผิดพลาด งานที่ทำออกมาสำเร็จนั้น อาจจะใช้ไม่ได้เพราะไม่สามารถไปต่องานคนอื่นได้ เหตุผลเพราะ ระหว่างทางนั้น เป็นการทำงานคนเดียว โดยที่คนอื่นไม่รู้ด้วย แล้วเมื่อทุกคนทำของตัวเองสำเร็จ ก็จะมาต่องานกัน จึงมักจะมีปัญหาในเรื่องของผลงานที่ออกมาของแต่ละคนเป็นไปตามทักษะเฉพาะตัวของแต่ละคน แต่ระหว่างทางต่างคนต่างทำ แล้วมันทำสำเร็จแล้ว โอกาสที่จะสำเร็จในแต่ละส่วนงานของจิ๊กซอว์ตัวเอง แต่ไม่สำเร็จในภาพรวม เพราะไม่เชื่อมต่อกัน ไม่เป็นไปในทิศทางที่ต้องการ 100% หรือ มีการขัดกันในบางส่วน จนทุกคนก็ต้องกลับไปแก้ปัญหาของตัวเองต่อ จึงเป็นลักษณะงานที่ต้องการผู้ที่มี ความสามารถในการแก้ปัญหาได้ดี มองปัญหาออก คาดการณ์ปัญหาในอนาคตได้ ต่างจากการทำงานในอดีตที่จะต้องทำงานประชุมร่วมกันตลอด ทำให้ระหว่างทาง สามารถตรวจพบความผิดพลาดได้และแก้ไขได้ทันเวลา
8. การใช้งานในลักษณะ Skill base นี้ ผู้ที่ได้รับการว่าจ้างจะต้องเป็นผู้ที่มีความอดทนสูงมาก เพราะ ต้องทำงานภายใต้แรงกดดัน และความคาดหวังสูงมาก และความรับผิดชอบต่อผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น หรือ ความเสียหายที่จะตามมา จากความล้มเหลวในการทำงานนั้น ย่อมมีสูงขึ้นตามไปด้วย เช่น เป็นคนที่มีความรู้ช่างเป็นพิเศษในการซ่อมงานบางอย่าง ที่ต้องมีความเชี่ยวชาญเฉพาะตัว และเป็นความรู้เฉพาะด้านเท่านั้น ไม่สามารถมีใครมาช่วยทำงานได้ จึงต้องมีความอดทนสูง และสามารถทนแรงกดดันได้สูง หากความผิดพลาดขึ้นมา งานทั้งหมดที่ทำมานั้นจะเสียหาย และอยู่ในความรับผิดชอบของเราคนเดียว เนื่องจาก เป็นเรื่องของความรู้เฉพาะตัวที่เราทำได้คนเดียว ทุกอย่าง ยังเป็นความรับผิดชอบของเราคนเดียว คุรศมบัติ ความอดทน ทั้งลักษณะงานที่ยาก และความคาดหวังต่างๆรอบตัว จึงเป็นคุณสมบัติที่จำเป็นสำหรับคนที่จะถูกจ้างในลักษณะ Skill base ในอนาคต
9. เรื่องภาษา ก็เป็นเรื่องสำคัญอีกอย่างหนึ่ง ที่จำเป็นจะต้องมีสำหรับคนทำงานในลักษณะนี้ เนื่องจาก ปัจจุบันนี้ เป็นโลกขององค์ความรู้ที่อยู่ในอินเตอร์เน็ต ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วเสมอ ดังนั้น ความรู้ทางด้านภาษา จึงเป็นสิ่งสำคัญ ที่จะทำให้การอัปเดตขององค์ความรู้ต่างๆเป็นไปได้ทันเวลา ถูกต้อง และยังเป็นส่วนสำคัญ ในการที่จะเพิ่มขีดความสามารถ หรือศักยภาพในการทำงานในงานที่ต้องเจาะลึกความรู้เฉพาะด้านในการทำงานนั้นๆ เพื่อให้ความเป็น Skill base มีความต่อเนื่อง และมีพัฒนาการที่ทันสมัยทันเวลาอยู่ตลอดเวลา
กล่าวโดยสรุป ก็คือ การจ้างงานในลักษณะปัจจุบัน จะเน้นไปทางเลือกของ Skill base ที่เน้นการทำงานเฉพาะด้าน ในเชิงลึก และทำงานด้วยตนเอง โดยมีความเกี่ยวข้องกับคนอื่นน้อยลง และสามารถจบงานที่ตัวเองได้เลย จึงต้องการคุณสมบัติดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น เพื่อให้การทำงานในลักษณะการจ้างงานแบบ นั้น Skill base สามารถผ่านไปได้ด้วยดี
